Zamanın Sessiz Yârânı: Şeyh Ahmed Şah Efendi
Bazı mezar taşları yalnızca bir ismi değil, bir dönemi, bir mektebi ve bir nefesi taşır. Bursa Pınarbaşı Kabristanı’nda gömülü olan Şeyh Ahmed Şah Efendi de işte böylesi taşların ardındaki derinlikli bir isim. Sessizliğiyle konuşan, taşlara sinen bir hikmetle bizi yüzyıllar öncesine çeken bir ârif…
Mezar taşında yer alan şu mısralar, onun dünyadan ayrılışını değil, aslında bir vuslatı anlatır:
Şeyh Ahmed Şah Efendi yâd idüp / Ruhiyçün kim okursa Fâtiha
Her subh ire mişk-i âmîd-i rûhuna / Bostân-ı fazl-ı Hak’dan râyiha
Bu dizelerdeki edep ve incelik, bize onun yalnızca bir dinî kimlik değil, aynı zamanda bir zarafet adamı olduğunu da gösterir. Her sabah rûhuna gelen “bostân-ı fazl-ı Hak’dan” bir rayiha… Yani ilahî rahmetin kokusu, nurun sabahla gelen tazeliği…
Kimdi Şeyh Ahmed Şah Efendi?
Belki adı cilt cilt kitaplara girmedi, belki bir medrese kurmadı ama yaşadığı hayattan bize bir iz, bir öğüt, bir dua bıraktı. “Şeyh” unvanı onun tasavvufî bir meşrepte bulunduğunu, irşad makamında olduğunu gösteriyor. “Efendi” hitabı ise Osmanlı’nın ilim ve irfan ehline verdiği saygı dolu bir nişan.
Kitâbesindeki tarih 27 Şaban 1244 — miladî 4 Mart 1829. Yani II. Mahmud devri… Tanzimat’ın henüz başlamadığı, ama merkezde ve taşrada büyük değişimlerin yaşandığı bir dönem… İşte böyle bir devirde, Bursa’da bir gönül eri olarak yaşayan Şeyh Ahmed Şah Efendi, belki de yaşadığı şehirde nice mürîdine hem ilmi hem edebiyle rehberlik etti.
Mezar Taşı: Sessizce Söylenen Bir Dua
Mezar taşları Osmanlı’da sadece bir isimlik değil, aynı zamanda o kişinin hayattaki hâlini ve ölüm sonrası beklediği duayı da taşır. Ahmed Şah Efendi’nin taşı da öyle. Ölümünden sonra kendisine okunan bir Fatiha’yı arzulayan, sabah rüzgarında rûhuna gelen ilahî rahmetle huzur bulan bir gönül ehli…
Belki kimse onu bugün tanımıyor; belki nesli bile kalmadı. Ama mezar taşı hâlâ bize şunu hatırlatıyor:
“Rûhiyçün kim okursa Fâtiha…”
Yani onu hatırlayan, adını anan, bir dua eden olursa; o, kabirde bile huzur bulur. Bize düşen, bu duayı eksik etmemek. Çünkü o taşın ardında yalnızca bir beden değil, bir devrin irfanı, bir sadeliğin mirası, bir hak dostunun hatırası yatıyor.
Bursa’nın Gönül Haritasında Bir Nokta
Pınarbaşı Kabristanı, Bursa’nın manevî kimliğinde özel bir yere sahip. Sıradan görünen taşların ardında, sultanlardan şeyhlere, imamdan zâhide kadar pek çok ismin sessizce yattığı bir menzil. Ahmed Şah Efendi gibi isimler, bu haritanın durakları… Onlar görünmez ama yön gösterir; sessizdir ama yol çizer…
Ve biz, bu taşlara her baktığımızda aslında bir aynaya bakarız. Kendimizi, geçmişimizi, unuttuklarımızı ve hatırlamamız gerekenleri görürüz.
Rûh-u Şerîfi İçin El-Fâtiha…
