Yeniden Refah Partisi Genel Başkan Yardımcısı Cemil Çolak ; Yaş Çay Fiyatı Araya sıkıştırılmış gibi Açıklandı. Müstahsille adeta alay edilmiştir
Tarım ve Orman Bakanlığının sosyal medya hesabından açıklanan 2024 yılı yaş çay alım fiyatının kg başına 17 ₺, destekleme bedeli ise 2 ₺ olarak araya sıkıştırılmış bir haber gibi açıklanmıştır. Yaş çaya verilen bu fiyat ile adeta müstahsille alay edilmiştir. Yaklaşık bir milyonun üzerinde kişiyi ilgilendiren açıklanan söz konusu fiyatın kabul edilmesi mümkün değildir.
Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun illerinin temel ekonomik gelir kaynağı olan çay, bu bölge için hayatidir. Çayın fiyatının enflasyonla mücadele aracı olarak değerlendirilmesi, ülke ekonomisinin zayıf olduğunu net bir şekilde ortaya koymaktadır. Bu bölgede 1.000.000’dan fazla çay üreticisi bulunmakta ve üretim koşullarının zorlukları göz önünde bulundurulduğunda, çaya verilecek fiyatın bölgesel kalkınma ve refah seviyesinin artırılması için ne denli önemli olduğu açıkça görülmektedir.
2020 yılında başlayan pandemi süreci, sosyo-ekonomik zorlukları beraberinde getirmiş, esnafın kira ödeyemez hale gelmesine ve işverenlerin zorunlu işçi çıkarmalarına yol açmıştır. Vatandaşlar geçim sıkıntısı çekmiş, elektrik, su ve doğalgaz faturalarını ödeyemez duruma gelmiştir. 2020 yılı yaş çay fiyat açıklamasında bu zorluklar göz önünde bulundurularak fiyat belirlenmesi gerektiğini defalarca dile getirmiştik. Ancak, yetkililer enflasyon oranının altında bir fiyat artışı ile vatandaşların mağduriyetini daha da artırmıştı. 2020 yılında yaş çay fiyatı 3,27 TL, destekleme fiyatı ise 0,13 TL olmak üzere toplamda 3,40 TL olarak açıklanmıştı.
Bu hatanın tekrarlanmaması, mağduriyetlerin giderilmesi ve reel fiyatlar üzerinden değerlendirme yapılması için, 2021 yılı yaş çay fiyatı belirlenirken Mart ayı Tüketici Fiyat Endeksi (%35) ve ilave %15 ek zam ile toplamda %50 zam yapılması gerektiği masaya yatırılmalıdır. Bu verilerle belirlenen oranla 1 kilogram yaş çay fiyatı en az 4,90 TL ve destekleme fiyatı 0,13 TL olmak üzere toplamda 5,00 TL olmalıdır. Ayrıca, uzun yıllardır sabit kalan destekleme fiyatında da revizyon yapılması bölge halkının hakkıdır.
Reel verilerle talep edilen yaş çay fiyatı, bir lütuf olarak değil, hakkın teslimi olarak görülmelidir. Bu şekilde, 2021 yılı fiyatının 5,00 TL’den az olmayacağı açıktır.
Çayın fiyatı sadece üreticiyi değil, bölgedeki ekonomik dengeyi de doğrudan etkiliyor. Bölgede yaşayan milyonlarca insan, geçimini bu üründen sağlıyor. Çayın düşük fiyatlandırılması, bölge halkının ekonomik olarak daha da zorlanmasına neden olacak. Oysa doğru bir fiyatlandırma ile çay üreticileri desteklenebilir, bölgesel kalkınma sağlanabilir ve refah seviyesi artırılabilir. Bu nedenle, yaş çay fiyatlarının belirlenmesinde reel verilere dayanan, adil ve hakkaniyetli bir yaklaşım benimsenmelidir.
Bu yıl, çay fiyatları belirlenirken, sadece ekonomik veriler değil, aynı zamanda pandemi sürecinin getirdiği zorluklar da dikkate alınmalı. Çay üreticilerinin sesine kulak verilmeli ve onların emeği karşılığını bulmalıdır. 2021 yılı için belirlenecek çay fiyatlarının, üreticilerin yüzünü güldürecek ve bölgenin refah seviyesini yükseltecek bir düzeyde olması elzemdir.
