Meta’nın araştırmacıları, yapay zeka sayesinde beynin düşünceleri yazıya nasıl dönüştürdüğüne dair iki önemli çalışma gerçekleştirdi. Bu ilk çalışmada, gönüllülerin yazdığı cümleleri yeniden oluşturmak için bir yapay zeka (YZ) modeli geliştirildi. İkinci çalışma ise beynin dil üretim süreçlerini haritalayarak, düşüncelerin yazıya dönüşme aşamalarını detaylandırdı. Bu yenilikler, beyin hasarı veya yaralanmalar sonucu konuşma yetisini kaybetmiş bireyler için iletişim çözümleri geliştirme konusunda önemli bir temel hazırlıyor.
Teksas Üniversitesi’nden hesaplamalı sinirbilimci Alexander Huth, “Bu, özellikle invaziv olmayan kod çözme alanında büyük bir adım” diyerek çalışmanın anlamını ifade etti.
MANYETİK TARAMA İLE DÜŞÜNCE OKUMA
Araştırma ekibi, manyetoensefalografi (MEG) yöntemiyle beynin elektriksel aktivitelerinin oluşturduğu manyetik alanları inceledi. Katılımcılar cümle yazarken, bu sinyaller yapay zeka modeli tarafından analiz edildi ve yazılan harfler %68 oranında doğru bir şekilde tahmin edildi. Sıkça kullanılan harfler daha yüksek doğrulukla tahmin edilirken, “Z” veya “K” gibi nadiren kullanılan harflerin tahminlerinde hata oranı artış gösterdi. Dikkat çekici bir şekilde, model hatalı tahmin yaptığında, QWERTY klavyesinde hedef harfe yakın harfleri seçme eğiliminde bulunuyordu. Bu durum, yapay zekanın motor sinyalleri aracılığıyla harf tahmini yaptığını kanıtlıyor.
BEYİN DİLİ NASIL ÜRETİYOR?
İkinci çalışma, dilin beyindeki oluşumuna dair bilgileri derlemeye odaklandı. Araştırmacılar, katılımcılar yazarken saniyede 1.000 MEG görüntüsü topladı. Araştırmanın sonuçları, beynin öncelikle cümlenin anlamını ve bağlamını oluşturduğunu, ardından kelimeleri, heceleri ve harfleri sıralı bir biçimde ürettiğini ortaya koydu.
Uzmanlar, bu gelişimin “hiyerarşik ayrıştırma” teorisini desteklediğini belirtti. Beyin, büyük anlam birimlerini daha küçük parçalara ayırarak motor eylemlere