Vietnamlı emlak milyarderi Truong My Lan, 17 milyar dolarlık kara para aklama davasındaki müebbet hapis cezasının temyiz sonucu 30 yıla düşürülmesiyle gündeme geldi. Lan, duruşmada olayları “bir kaza” olarak cephe aldı.
68 yaşındaki Lan, Nisan 2024’te Saigon Ticaret Bankası’ndan (SCB) para çalmak ve 27 milyar dolarlık dolandırıcılık suçlamasıyla ölüm cezasına çarptırılmıştı. Temyiz başvurusu bu davada kabul edilmedi; ancak mahkeme, çalınan paranın dörtte üçünü geri ödemesi durumunda idam cezasından kurtulabileceğini açıkladı. Bu rakam, yaklaşık 9 milyar dolara tekabül ediyor.
Pazartesi günü Ho Chi Minh Şehri’nde görülen temyiz duruşmasında, Lan’a üç ayrı suçtan verilen müebbet hapis cezası 30 yıla indirildi. Mahkeme, Lan’ın suçun baş aktörü olduğunu kabul etmesine rağmen, mağdurların zararlarının telafisi için yaptığı harcamalar dikkate alındı.
“YAPTIĞI KATKILAR GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULDU”
Yargıç Pham Cong Muoi, “Lan başroldeydi, fakat zararı azaltmak için yaptığı katkılar da göz önünde bulunduruldu” şeklinde ifade etti.
Savcılar, Lan’ın tahvil yatırımcılarından dolandırarak elde ettiği 1,2 milyar doların dörtte birini geri ödediğini dile getirdi. Lan’ın avukatı Nguyen Huy Thiep ise, “Müvekkilimin toplam mal varlığı, ödenmesi gereken miktara göre daha fazladır. Ancak çoğu gayrimenkul olduğu için satış süreci zaman almakta. Mahkemeden, tazminatı tamamlaması adına elverişli koşullar oluşturmasını umuyoruz” şeklinde konuştu.
Lan’ın eşi Chu Lap Co, temyize gitmedi; ancak 1,2 milyon dolarlık kara para aklama suçundan aldığı iki yıllık cezası, tüm zararı geri ödemesi nedeniyle bir yıla indirildi.
Lan, son savunmasında “Hapiste bulunduğum süre zarfında projelerim ve mülklerim üzerinde en iyi çözümleri bulmak adına çaba sarf ediyorum. Lütfen çabalarımı dikkate alın” dedi.
“ZARAR, VIETNAM GSYİH’SİNİN YÜZDE 6’SINA DENK”
Mahkeme, Lan’ın yaklaşık 17,7 milyar dolar kara para akladığını ve 4,5 milyar doları yasa dışı yollarla yurtdışına çıkardığını belirtiyor. Ayrıca, tahvil dolandırıcılığı suçundan dolayı da mahkûm edildiği kaydedildi.
Nisan 2024’teki ilk duruşmada, Lan’ın 12,5 milyar dolar zimmete para geçirdiği kanıtlandığı ve bu olayın toplam zararının 27 milyar dolara ulaştığı ifade edilmişti. Bu rakam, Vietnam’ın 2023 yılı gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) yaklaşık yüzde 6’sına denk geliyor.
Resmi belgelerde SCB’nin sadece yüzde 5’ine sahip olarak görünmesine rağmen, mahkeme, Lan’ın banka üzerindeki kontrolünün arkadaşları, ailesi ve çalışanları aracılığıyla yüzde 90’dan fazla olduğuna dikkat çekti.
SCB’ye yatırım yapan on binlerce vatandaş, paralarını kaybetti. Bu durum, Vietnam’da nadiren yaşanan protestoların oluşmasına neden oldu.
İlk duruşmalarda zaman zaman meydan okuyucu bir tavır sergileyen Lan, temyiz sürecinde daha pişman bir tavır sergiledi. Kasım ayında yaptığı açıklamada, “Devlet kaynaklarını kötüye kullandığım için çok üzgünüm. Bu suçlamalarla anılmaktan büyük bir utanç duyuyorum” ifadelerine yer verdi.
