İran’da İslam Devrimi Muhafızları Ordusu’nun (DMO), ülkenin petrol ihracatı üzerindeki etkisinin giderek arttığı ifade ediliyor.
Birleşik Krallık merkezli Reuters’ın haberinde, Devrim Muhafızları’nın petrol ihracatından elde edilen gelirlerin yaklaşık yarısını aldığı iddia ediliyor.
Seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump, görev süresinin başlangıcında yeniden yürürlüğe koyduğu yaptırımlarla İran’ın enerji sektörünü zayıflatmayı hedefledi. Ancak, Tahran, bu sert yaptırımlara rağmen yılda 50 milyar dolardan fazla gelir elde etmeye devam ediyor. ABD’nin yeni yönetiminin, Tahran’a karşı “maksimum baskı” politikalarını sürdüreceği öngörülüyor.
Kimliği açıklanmayan kaynaklar, DMO’nun İran’ın petrol ihracatının yüzde 50’sini kontrol ettiğini belirtmekte. Bu oran, üç yıl önce yaklaşık yüzde 20 seviyesindeydi.
Devrim Muhafızları’nın, Tahran yönetimine ait Ulusal İran Petrol Şirketi (NIOC) ve bağlı kuruluşları üzerindeki etkisini artırdığı ve Batılı ülkelerin yaptırımlarından etkilenmeden yeni lojistik ağlar oluşturduğu öne sürülüyor. Petrolün büyük bir kısmının paravan şirketler aracılığıyla Çin’e satıldığı iddiaları da gündemde.
ABD’nin eski İran özel temsilcisi Richard Nephew, şu değerlendirmelerde bulunuyor:
“Devrim Muhafızları, kaçakçılık konusunda birçok açıdan daha iyiydi, ancak petrol sahası yönetiminde oldukça yetersizdi. Bu eksikliklerini gidermek için şimdi petrol ihracatında daha fazla kontrol sağlamaya çalışıyorlar.”
Nephew, Biden yönetiminde görev alan ve İran’a karşı yaptırımları şekillendiren isimlerden biri olarak, Devrim Muhafızları yetkililerinin petrol yöneticileriyle iş birliği yaptığını iddia ediyor.
Petrol üretimi günlük 3,3 milyon varil seviyesine ulaştı
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) verilerine göre, İran’ın 2023 yılı ortalama ham petrol üretimi günlük 3,3 milyon varil seviyesine ulaştı. Bu, 2018 yılından bu yana kaydedilen en yüksek rakam olarak dikkat çekiyor.
İran’ın Çin’e petrol satışıyla ilgilenen bir kaynak, ihracat gelirlerinin DMO ve NIOC arasında yaklaşık olarak eşit biçimde paylaşıldığını belirtiyor. DMO’nun, NIOC’ya kıyasla petrolü varil başına 1 ila 2 dolar daha ucuza sattığı ve bu nedenle DMO ile çalışan alıcıların daha yüksek bir risk aldığını vurguluyor:
“Alıcının ne kadar risk almak istediğine bağlı olarak durum değişiyor. Daha yüksek risk almak isteyenler, ABD tarafından terör örgütü olarak tanımlanan Devrim Muhafızları’nı tercih ediyor.”
Bazı Batılı yetkililer ise DMO’nun çok daha büyük indirimler yaptığını öne sürmekte. Kaynaklara göre, Devrim Muhafızları petrolü varil başına 5 ila 8 dolara kadar daha düşük fiyatlarla sunuyor.
Reuters, NIOC, İran Dışişleri Bakanlığı ve DMO’nun yorum taleplerine yanıt vermediğini aktarıyor.
Kaynak: Indyturk
