Güney Kore’de Anayasa Mahkemesi, Yoon Suk Yeol’un sıkıyönetim ilanının anayasada belirtilen “ulusal kriz” şartlarını karşılamadığını belirterek, bu durumun anayasaya aykırı olduğuna hükmetti.
Bunun yanı sıra, mahkeme Yoon’un sıkıyönetim ilanının ardından Ulusal Meclise asker göndererek yasaları ihlal ettiğini ifade etti.
Anayasa Mahkemesi, Ulusal Meclisin azil istemini kabul ederek Yoon’un sıkıyönetim ilanı nedeniyle görevden alınmasını onayladı.
Azil kararının ardından Yoon derhal görevden alınırken, ülke 60 gün içinde yeni bir devlet başkanlığı seçimi yapacak.
SIKIYÖNETİM İLANI
Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, 3 Aralık 2024 tarihinde televizyonda yaptığı bir konuşmada, “muhalefetin devlet karşıtı faaliyetlere karıştığı” iddiasıyla sıkıyönetim ilan etmiş, ancak meclisin bu kararı oylayıp geri almasının ardından geri adım atmak zorunda kalmıştı.
Ulusal Meclisin 14 Aralık 2024’teki oylamasında azli istenen Yoon, Anayasa Mahkemesinin kararını vermesi beklenirken görevden geçici olarak uzaklaştırıldı.
Azil davasıyla bağlantılı olarak, 15 Ocak’ta gözaltına alınan Yoon, ülke tarihinde gözaltına alınan ilk devlet başkanı olma unvanını taşıyor.
Seul Batı Bölge Mahkemesi tarafından “ayaklanmaya liderlik etmek” ve “görevi kötüye kullanmak” suçlamalarıyla 19 Ocak’ta tutuklanan Yoon, 26 Ocak’ta Güney Kore Savcılığı tarafından bu suçlamalarda iddianame hazırlanmıştı.
Seul Merkez Bölge Mahkemesi, Yoon’un tutukluluğunu iptal ederek, fiziksel gözaltı olmadan yargılanmasına izin vermişti ve bu nedenle Yoon, 8 Mart’ta serbest bırakıldı.
AZİL SÜRECİ
Güney Kore’de devlet başkanının görevden alınması için Ulusal Meclis’e sunulan azil önergesinin, meclisin üçte iki çoğunluğu tarafından onaylanması gerekiyor. Diğer siyasilere yönelik azil için ise salt çoğunluk yeterli görülüyor.
Azil oylamasının ardından süreç, Anayasa Mahkemesine taşınıyor. Mahkeme, azil sürecine dair delilleri dinleyip değerlendirmek amacıyla duruşmalar düzenliyor ve azil isteminin onaylanması veya reddedilmesi için 6 aylık bir süreye sahip. 9 yargıçtan 6’sının onayı ile lider görevden alınabiliyor. Halen mahkemede 8 yargıç görev yapmaktadır.
14 Aralık’ta Ulusal Meclis, Yoon’un azil talebini nitelikli çoğunlukla kabul etmişti.
Anayasa Mahkemesi, Yoon’un azline karar vererek, 2017 yılında azledilen eski Devlet Başkanı Park Geun-hye’nin ardından görevden alınan ikinci devlet başkanı olma durumunu ortaya çıkardı.