1956 yılına kadar Genelkurmay Başkanlığı’na bağlı olarak “Gümrük Muhafaza Umum Komutanlığı” adıyla faaliyet gösteren Gümrük Muhafaza Memurları, günümüzde Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı çatısı altında görev yapan kolluk kuvvetleri olarak bilinir. Bu memurların en önemli işlevlerinden biri, kaçakçılıkla mücadele etmektir.
Gümrük Muhafaza Memurları, kaçakçılığı önlemek, izlemek ve bu konuda soruşturma yapmakla sorumludurlar. Yurt dışından gümrük işlemleri yapılmadan eşya girişine veya çıkışına engel olma yetkisine sahiptirler. Bununla birlikte, silah taşıma ve kullanma yetkisi bulunur. Gümrüklü alanlarda, herhangi bir izin almaya gerek olmaksızın araçları, kişileri ve eşyaları arama yetkileri vardır. Ayrıca, Türkiye Gümrük Bölgesi’nde, yani Türkiye’nin kara suları, iç suları ve hava sahasında, istihbarat çalışmaları yapabilme ve gerektiğinde operasyon düzenleme yetkisine de sahiptirler.
GÜMRÜK MUHAFAZA MEMURU GÖREVLERİ
Ticaret Bakanlığı’na bağlı çalışan gümrük muhafaza memurları, Türkiye’nin sınır kapılarında, havaalanlarında ve limanlarda çeşitli görevler üstlenen kamu görevlileridir. Temel görevleri, kaçakçılıkla mücadele etmek ve gümrük güvenliğini sağlamaktır. Aşağıda, bu memurların başlıca görevleri sıralanmıştır:
– Yurt dışından Türkiye’ye veya Türkiye’den yurt dışına yasadışı yollarla mal girişini veya çıkışını engellemek.
– Yolcu, yük ve araç kontrolleri yapmak.
– Gümrük sahalarında fiziki aramalar gerçekleştirmek (bagaj, araç, konteyner, kargo vb.).
– Gümrük beyannamelerinin doğruluğunu denetlemek.
– Sahte belgeler, eksik beyanlar ve hileli işlemleri tespit etmek.
– X-ray cihazları, narkotik köpekleri, fiber optik kameralar ve diğer dedektörleri kullanarak denetim yapmak.
– İstihbarata dayalı operasyonlara katılmak.
– Şüpheli kişi ve yüklerin takibini yapmak; gerekirse el koyma ve tutanak işlemleri gerçekleştirmek.
