Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Eylül 2024 dönemine ait kısa vadeli dış borç istatistiklerini yayımladı.
Açıklanan verilere göre, kısa vadeli dış borç stoku Eylül ayı sonu itibarıyla, 2023 yıl sonuna göre yüzde 0,1 artışla 176,4 milyar dolar düzeyine yükseldi.
Bu süreçte, bankaların kısa vadeli dış borç stoku yüzde 15,5 artış göstererek 79 milyar dolara ulaşırken, diğer sektörlerin borç stoku ise yüzde 3,9 azalarak 59 milyar dolara geriledi.
Bankaların yurt dışından sağladıkları kısa vadeli krediler, 2023 sonuna kıyasla yüzde 60,8 artışla 20,3 milyar dolara yükseldi. Öte yandan, banka dışı yurt dışında yaşayanların döviz tevdiat hesapları yüzde 1,2 azalarak 19,8 milyar dolara dönerken, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatları yüzde 4,4’lük bir düşüşle 19,8 milyar dolar oldu. Yurt dışındaki yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları ise geçen yıl sonuna göre yüzde 26,8’lik bir artışla 19,2 milyar dolara yükseldi.
Diğer sektörler kapsamında yer alan ithalat borçları, 2023 sonu itibarıyla yüzde 5,7 azalışla 51,2 milyar dolara geriledi.
ÖZEL SEKTÖRÜN KISA VADELİ DIŞ BORCU 98,4 MİLYAR DOLAR
Kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli dış borcu, 2023 yılı sonuna göre yüzde 14,8 artışla 39,6 milyar dolara ulaşırken, özel sektörün kısa vadeli dış borcu ise yüzde 3,3’lük bir artışla 98,4 milyar dolara çıkmıştır.
Bu dönemde, özel alacaklılar altında yer alan parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar, yıl sonuna göre yüzde 1,4 azalarak 94,2 milyar dolar seviyesine gelirken, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar yüzde 3,2 azalışla 76,1 milyar dolar olarak kaydedilmiştir.
2023 yılı sonunda 1,7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen kısa vadeli tahvil ihraçları, 2024 Eylül sonu itibarıyla 6 milyar dolara yükselirken, resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 47 milyon dolar olmuştur.
Kısa vadeli dış borç stokunun döviz dağılımı incelendiğinde, bu stokun yüzde 47,3’ünü dolar, yüzde 22,4’ünü avro, yüzde 14,8’ini TL ve yüzde 15,5’ini ise diğer döviz cinsleri oluşturduğu görülmektedir.
İlgili dönemde, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verilerinin kullanılmasıyla hesaplanan kalan vade itibarıyla kısa vadeli dış borç stoku 233,1 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu stokun 21,4 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankalar ile özel sektörün yurt dışındaki şubeleri ve iştiraklerine olan borçlardan oluşmaktadır.
Borçlu durumu baz alındığında, toplam stoku içinde kamu sektörünün yüzde 23,7, Merkez Bankasının yüzde 16,5, özel sektörün ise yüzde 59,8 oranında paya sahip olduğu tespit edilmiştir.
