Türkiye’de Gelir Dağılımında Eşitsizlik Derinleşiyor
Türkiye’de en zengin yüzde 20’lik grubun toplam gelirden aldığı pay, son verilere göre yüzde 48,7’ye yükseldi. Bu durum, gelir dağılımındaki eşitsizliği ölçen gini katsayısının ise 2006’dan bu yana en kötü seviyeye ulaştığını gözler önüne serdi.
Türkiye İstatistik Kurumu, 2023 yılına ait gelir dağılımı istatistiklerini açıkladı. Yapılan değerlendirmeye göre, en yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grubun gelirden aldığı pay, geçen yıl ile kıyaslandığında 0,7 puan artış göstererek yüzde 48,7’ye çıkarken, en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun payı sadece 0,1 puan artışla yüzde 6,1 seviyesine geriledi.
Gelir dağılımı eşitsizliğini temsil eden gini katsayısında da bir artış gözlemlendi. Bu değer, bir önceki yıla göre 0,005 puan ile 0,420 olarak tahmin edilirken, tüm sosyal transferler hariç tutulduğunda gini katsayısı 0,488 olarak belirlendi. Emekli ve dul yetim maaşları hariç diğer sosyal transfer gelirleri dışarıda bırakıldığında ise bu oran 0,431 seviyesine ulaştı. Gini katsayısı, sıfıra yaklaşması durumunda gelir dağılımında eşitliği, bire yaklaşması durumunda ise bozulmayı ifade ediyor.
Yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri ise yüzde 84,1 artışla 181 bin 200 TL olarak belirlendi. Aynı dönemde, yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri de bir önceki yıla göre yüzde 85,3 artarak 48 bin 642 TL’den 90 bin 116 TL’ye çıktı.
Gelir dağılımında en yüksek payı, maaş ve ücretlerin aldığı görüldü. Toplam gelir içerisinde maaş ve ücret geliri yüzde 48,5 ile bir önceki yıla göre 2,3 puan artış gösterdi. İkinci sırayı yüzde 22,1 ile müteşebbis geliri alırken, sosyal transfer geliri ise yüzde 17,6 ile önceki yıla göre 2,6 puanlık bir azalış gösterdi. Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı yüzde 20,5, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı ise yüzde 88,4 olarak belirlendi.