Çin’den İhracat Kontrolü: Nadir Toprak Elementleri Üzerindeki Yeni Tedbirler
Çin Ticaret Bakanlığı, nadir toprak elementleri ve bunlarla bağlantılı ürünlerin ihracatına yönelik yeni kontrollerin hayata geçtiğini duyurdu. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, bu nadir metallerin askeri uygulamalarda kullanılabileceği vurgulanarak, "Çin hükümetinin bu unsurların ihracatını kontrol etmesi, yasalara uygun meşru bir tedbirdir." ifadesine yer verildi.
Açıklamada, küresel durumun belirsizlikler içerdiği ve silahlı çatışmaların yaşandığına dikkat çekildi. Çin’in, sorumlu bir ülke olarak dünya barışını korumak için gereken önlemleri aldığı ifade edildi. Ayrıca, uygulanan tedbirlerin "ihracat yasağı" değil, "ihracat kontrolü" olduğu belirtilerek, sivil amaçlı kullanıma yönelik taleplerin destekleneceği vurgulandı.
Eski Başkan Trump’ın eleştirileri ise "çifte standart" olarak nitelendirildi. Açıklamada, Washington yönetiminin uzun süreli bir şekilde ulusal güvenlik kavramını istismar ederek ihracat kontrollerine başvurduğu ifade edildi. ABD’nin kontrol listesinde 3 binden fazla ürün bulunduğu, Çin’in listesinde ise 900’ün biraz üzerinde ürün bulunduğu kaydedildi.
Tarife Savaşına Açık Kapı
Başkan Trump’ın, Çin’e %100 ek gümrük tarifesi getireceği ve kritik yazılımların ihracatını durduracağı tehdidi de açıklamada yer buldu. "Tarife savaşı istemiyoruz ama bu durumdan da korkmuyoruz." denildi. Ayrıca, ABD’nin Eylül ayında yürürlüğe giren kısıtlayıcı tedbirler ve yeni denetim zorunluluklarıyla ticari ilişkileri olumsuz etkilediği vurgulandı.
Çin Ticaret Bakanlığı, 9 Eylül’de nadir toprak elementleri üzerindeki yeni kısıtlamaları duyurmuştu. Bu düzenlemeler, nadir toprak elementlerini işleme teknolojilerini ve bu elementlerle yapılan ürünlerin ihracatını kapsamaktadır.
APEC Zirvesi Öncesi Stratejik Adım
Bu karar, ABD ile Çin arasındaki tarife müzakerelerinin devam ettiği bir dönemde alındı. İki ülke liderleri, bu ay içerisinde yapılacak Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi’nde bir araya gelecek. Çin, daha önce ABD’nin teknoloji sektöründe uyguladığı kısıtlamalara karşılık olarak nadir toprak elementleri üzerindeki kontrollerini artırmıştı.
Küresel Üretimin %69’unu Karşılıyor
ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu (USGS) verilerine göre, 2024 yılında dünya genelinde nadir toprak elementi üretimi 390 bin ton olacak ve bunun 270 bin tonu Çin’de üretilecek. Çin, küresel pazarın %85’ine ulaşan işleme kapasitesi ile bu alandaki hakimiyetini sürdürmeyi hedefliyor.
Trump’ın Tepkisi
Başkan Trump, sosyal medya paylaşımlarında, Çin’in nadir toprak elementleri üzerindeki adımlarını eleştirdi. Trump, Pekin yönetiminin birçok ülkeye yönelik ihracat kontrolü uygulama niyetini duyurduğunu ve bu tutumun küresel üretimi olumsuz etkileyeceğini ifade etti. Trump, Çin’e karşı %100 ek gümrük tarifesi uygulayacaklarını da belirtti.
Bu gelişmeler, dünya pazarındaki dengeleri etkileyebilecek önemde. Çin’in adımları, uluslararası ticaretteki mevcut belirsizlikleri daha da artırabilir.
