Allah niçin birden fazla kitap göndermiştir?
Allah’ın tasarruflarına dair bu ve benzeri soruları konuşmak için konuyu doğru bir zeminde ele almak gerekir. Deney ve gözlem imkânının dışında kalan ve aşkın/müteal boyutu olan hususları anlamlandırmanın öncelikli şartı, meseleyi ontolojik ve epistemolojik tasavvur ile bütüncül bir düzlemde düşünmektir. Geçmişten günümüze, varlığı ve evreni anlama ve izah etme noktasında iki perspektif öne çıkmaktadır. Birincisi; insanı ve kâinatı, üstün kudret sahibi yüce bir varlığın muradı ve iradesiyle izah etmektir. Buna göre insan ve âlem ulvi bir gaye ve derin bir hikmete dayalı olarak Allah tarafından yok iken var edilmiştir. İkincisi ise tanrıyı ve bir yaratıcıyı kabul etmeyen, insanı ve tüm varlığı tesadüfler ve teorilerle izah etmeye çalışan yaklaşımdır. İslam’a göre Yüce Allah, insanı en güzel şekilde ve üstün özelliklerle yaratmış, âdeta yeryüzündeki her şeyi onun hizmetine vermiş ve onu dünyanın öznesi kılmıştır.
Öncelikle, insan, akıl ve irade gibi nimetlerle donatılmış, dünyaya gelirken ilk insana eşyanın hakikati/isimleri öğretilmiş, böylece insan akıl yürütme, teknoloji geliştirme, kavram üretme ve nihayetinde kültür oluşturma imkânı elde etmiştir. İkincisi ise Allah, vahiy ve peygamberle insanı desteklemiş, yaratılış gayesini idrak edip insani değerlere ve ahlaki ilkelere bağlı güzel bir hayat yaşaması için ona kılavuzluk yapmıştır.
Allah’ın yaratması, yönetmesi, insana ve evrene dair tasarrufları asla gelişigüzel değildir. Bilakis insanın dünya ve ahiret huzuru içindir. Allah’a iman eden bir mümin, insanın yaratılışı, peygamberler ve vahiy süreci gibi konularda O’nun takdirinin insan için en iyi ve en ideal olduğunu da tüm benliğiyle kabul etmiştir. Tarihin farklı dönemlerinde ve farklı coğrafyalarda vahyi tebliğ eden peygamberlerin yaşadığını söylemek yanlış olmaz. Allah, farklı zamanlarda farklı dinler göndermemiştir. Allah’ın tüm zamanlarda gönderdiği vahyin ortak adı İslam’dır.
Allah’ın farklı kitaplar ve peygamberler göndermesinin, insanlık için en iyi seçenek olduğunu teslim ettikten sonra söz konusu durumun hikmetleri bağlamında şu hususlara işaret etmek mümkündür. Allah, “ilk insan”ı yaratıp “ilk peygamber” olarak görevlendirdikten sonra tarihî süreç içerisinde pek çok peygamber göndermiş, onlara kitaplar, sahifeler vermiş ve insanlara tebliğ edecekleri hakikatleri bildirmiştir. Allah’ın farklı zamanlarda farklı dinler göndermemesi ve tek ilahi veya semavi din olan İslam’ın varlığı, insanlığın tüm zamanlar için geçerli tek bir rehberle yönlendirilmesini sağlamıştır. Allah’ın vahyi, insanların farklı coğrafyalarda ve kültürel yapılarda yaşama imkânını da dikkate alarak onlara özel mesajlar içermektedir. Ancak son vahiy Kur’an ve onu yaşanan bir hayata dönüştüren Sevgili Peygamberimizin sünneti, bir asır içerisinde dünyanın dört bir yanına ulaşmıştır.
Allah’ın farklı kitaplar ve peygamberler göndermesinin bir hikmeti de insanlığa farklı zaman ve mekânlarda ulaşılabilmesidir. Bu sayede, evrensel mesajın herkes tarafından anlaşılması ve yaşanması mümkün olmuştur. Allah’ın hikmetinin insanın iradesi üzerindeki etkisini anlamak, yaratılış gayesini kavramak ve kendini evrensel bir amaç için yönlendirmek, inananlar açısından önemli bir sorumluluktur. Allah’ın vahyi ve peygamberler aracılığıyla gönderdiği mesajın, insanlığın rehberi olması, onları doğru yola iletmek ve en güzel şekilde yaşamalarını sağlamak amacını taşır.
